فروشگاه آنلاین نرم افزار و بازی

حالا زمان حال کهکشانها را روی زمان گذشتهیشان با مبداء
مثلا کهکشان راه شیری ما منطبق میکنیم. شکل بدست
میآید. آن نقطهی آبی که هیچ همزادی در کنارش نیست
کهکشان راه شیری و مرجع ماست.
چنانکه از شکل  بر میآید دو چیز در اینجا اساسی است.
یکی اینکه اگر هر نقطهای را بجای کهکشان راه شیری
بگذاریم به همان نتیجهی بالا میرسیم. چنانکه بنظر میرسد
همهی کهکشانها از آن کهکشان دور میشوند. دوم اینکه شکل
نشان میدهد کهکشانهای نزدیکتر کمتر از کهکشانهای دورتر
از ما دور شدهاند. سرعت این دورشدگی در نهایت بدانجا
خواهد انجامید که آن کهکشانهای آخری یواش یواش سریعتر از
سرعت نور از ما دور شوند. دورشدگی بسیار سریع این
کهکشانها بالاخره چنان خواهد بود که ما دیگر نوری از آنها
دریافت نکنیم. چرا که سرعت دورشدگی از سرعت نور بیشتر
خواهد بود. بنابراین دیگر از آنها نه اطلاعی بدستمان خواهد
رسید و نه ما خواهیم توانست بدانها اطلاعاتی بدهیم.
علم تا کنونی ما متاسفانه میپذیرد که این فنومن یک واقعیت
است. چند میلیارد سال دیگر شاید ما تنها کهکشان خودمان را
مشاهده کنیم و فکر کنیم که جهان همین اندازه است که هست.
ولی ما فیزیکدان هستیم! برای ما چند چیز دیگر نیز مهم
هستند. یکی اینکه این جهانی که ما هم ذرهای از آن هستیم چه
شکل هندسیای دارد؟ این انبساط تا کی ادامه مییابد؟ اگر
انبساط پایان یابد به چه دلیل باید پایان یابد؟ و اگر نه! به چه
دلیل باید پایان نیابد؟ اگر پایان یابد آیا باید درهم بریزد؟ و یا
اینکه در آخرین نقطهی انبساط ثابت بماند؟ این اطلاعات برای
پی بردن به شکل جهان و اینکه فضای ما صلب است یا
انعطاف پذیر مهم هستند. هر چند که تا کنون فهمیدهایم که فضا
صلب نیست ولی شکل این فضا به چه گونه است، خود بسیار
مهم است.
برای پاسخگوئی به اینهمه سئوال بایستی بدانیم که جرم جهان
چقدر است؟ مهمی این مسئله را بزودی خواهیم فهمید. وزن
کردن جهان بدین عظمت کاری بسیار سخت است. ولی ما از
اینشتاین چیزهای فراوانی آموختهایم. با کمی دقت بدان آموخته-
ها، میتوانیم دریابیم که وزن یک ستاره چقدر است. اما
چگونه؟
نسبیت عمومی اینشتاین براین است که چون نور انرژی است
پس شکلی از ماده است. بنابراین بایستی در مسیرعبورش از
کنار اجرام بزرگ بطرف آنها متمایل شود. یعنی اینکه قدری
بطرف آنها جذب شود. این مسئله به آنجا ختم میشود که
بگوئیم: اجرام بزرگ، فضای اطراف خود را خم میکنند. به
شکل زیر توجه کنید تا خوب فهمیده شود که نظر اینشتاین چه
بود؟
در تصویر زیر نوری که از کهکشان آبی سرچشمه گرفته
توسط خوشهای از کهکشانها خم شده و در کهکشان راه شیری
ما متمرکز میشود. که ما میتوانیم آنرا در زمین هم مشاهده
کنیم. بایستی باز یادآور شد که آن نور متعلق به چندین میلیار
سال پیش است.
شکل 5 نور کهکشان آبی که از کنار خوشهای از کهکشانها کهکشانهای وسطی میگذرد خم
میشود. ناظر یک ستاره را در دو نقطه مشاهده میکند. یادمان باشد که این شکل دو بعدی است.
این شکل یک شکل دو بعدی است. اما بوضوح دیده میشود که
اجرام وزینی چون کهکشانهای خوشهای دقیقا نقش عدسی
محدب را بازی میکنند. این اجرام عظیم، نور ستارهی پشت
سری خود را در یک نقطه جمع میکند. حال هر چه
کهکشانهای خوشهای ما سنگینتر باشد، شدت نوری که در
طرف چشم ما جمع میشود، بیشتر خواهد بود. با آن شدت نور
بدست آمده در سوی خودمان، میتوان جرم آن ستارهی وزین
)در این مثال کهکشانهای خوشهای( را نزدیک به دقت بسیاری
محاسبه کنیم.
اما با چند مشکل مواجه میشویم! چرا؟ نخست برای اینکه ما
هنوز شکل هندسی جهان را نمیدانیم. حال میتوان سئوال کرد
که چه فرقی در حل مسئله میکند که ما آنرا بدانیم یانه! دلایلش
بزودی آشکار خواهد شد. مشکل دوم اینکه ما نمیتوانیم جهان
سه بعدی را براحتی رسم کنیم تا تصویری ذهنی از آن داشته
باشیم. بنابراین مانند اشکال دیگر به تصاویر دو بعدی قناعت
میکنیم. ولی چرا شکل جهان در اندازهگیری وزن و حتی
تحلیل انبساط جهان برای ما مهم است؟ مثالی بیآوریم.
در یک شکل سه بعدی اگر فضا بسته باشد بگو کروی باشد
فضا روی خودش خم میشود. در اینصورت نوری که ما
توسط یک چراغ قوه بسوی فضا پخش میکنیم. تمامی فضا را
دور زده و مجددا به پس سر ما میرسد. این بدین معنی هم
هست که نوری که از پشت سرما منعکس شده و در جهان
پخش میشود. پس از دور زدن جهان کروی به چشم ما خواهد
رسید. پس ما خواهیم توانست پشت سر خودمان را ببینیم. یا
خواهیم توانست ستارهای را در چندین نقطه مشاهده کنیم. چرا
که آن ستاره به همه سو نور میپراکند. مانند این است که جهان
پر از آئینه است. در اینصورت اندازهگیری وزن جهان مشکل
آفرین خواهد بود. حال اگر جهان بسته باشد. ما بایستی بدانیم که
نور یک ستاره را و به تبع آن خود یک ستاره را در چندین جا
مشاهده خواهیم کرد. پس بهتر است ابتدا شکل جهان را حدس
بزنیم. باید در نظر داشته باشیم که ماده و انرژی جهان را
منحنی میکنند. ماده خاصیت جاذبه دارد و میمکد ولی انرژی
برعکس خاصیت دافعه داشته و فوت میکند. در اینصورت سه
شکل ممکن خواهیم داشت. به اشکال زیر توجه کنید. در این
اشکال جمع به معنی مجموع زوایای مثلث است.